Her yıl ekimin gelişiyle Cadılar Bayramı fikirleri akla gelir. İngilizce konuşulan dünyada birçoğumuz için bu süslü kıyafetler, şekerler ve balkabağı oymak demektir. Ancak, Cadılar Bayramı gelenekleri tüm dünyada önemli ölçüde değişiklik göstermektedir. Durum böyle olunca, orijinal Kelt kutlamasının zaman içerisinde uluslararası sınırlar arasında nasıl tercüme edildiğine ve yerelleştirildiğine bir göz attık.
Cadılar Bayramının kökeni
Cadılar Bayramının kökeni Kelt bayramı Samhain’a (telaffuz: saʊ.wɛn) kadar gitmektedir. Bayram, hasadın son bulduğunu ifade etmektedir ve 31 Ekim’de güneşin batışından 1 Kasım güneşin batışına kadar kutlanmaktadır. Şimdilerde İrlanda, İskoçya, Galler ve Man Adası’nın bulunduğu bölgede ve Fransa ile güney İngiltere’nin bazı kısımlarında Keltler tarafından kutlanırdı. Sığırlar yaz otlaklarından getirilir, besi hayvanları kış için kesilir ve özel şenlik ateşleri yakılırdı.
Keltler, Samhain’ın eşik zamanı olduğuna yani ruhların öbür taraftan dünyamıza geçmesinin bu zaman aralığında kolaylaştığına inanırlardı. Öbür dünya gerçek bir ilahların ve olasıdır ki ölülerin dünyasıydı.
Cadılar Bayramı modern Cadılar Bayramı kutlamalarının şekillenmesinde etkili olan eski Pagan kutlamalarıyla birbirine geçen ve aynı zamanda önemli bir Katolik bayramı olan Azizler Gününe denk gelmektedir.
Cadılar Bayramı kutlamaları bugün
Bugün, Samhain İskoçya ve İrlanda’da 30 Ekim gecesi şenlik ateşleri ve fallarla halen kutlanmaktadır. Diğer ülkelerde bu orijinal Kelt bayramı diğer kutlama biçimlerine dönüşmüştür. Ancak birçok unsuru ilk Samhain kutlamalarını yansıtmaktadır.
İngiltere’de çocuklar bayramın eşik çağrışımını yansıtarak hayaletler ve diğer tuhaf yaratıklar gibi giyinirler. ABD’de de aynısını yaparlar. Her iki ülkede de çocuklar evleri kapı kapı dolaşıp evlerin sahiplerinden “şeker mi şaka mı” diyerek şeker (şeker verilmesi) ve şaka (genellikle aptalca, ufak muziplikler) arasında seçim yapmalarını isterler. Bunda yer almak isteyen birçok ev sahibi süslü kıyafetler giymiş ve şekere susamış çocuklar geldiğinde hazır olması için evlerinin dışına içi oyulup mum konmuş bir bal kabağı ve bir kâse şeker bırakır.
Filipinler’de de çocuklar yılın bu zamanı 1 Kasım’da Bütün Ruhlar Günü’nde kapı kapı dolaşırlar. Şeker karşılığında şarkı söyleyerek Pangangaluluwâ’ya katılırlar.
Şekerden alkole...
Kesika ve İspanya’da Cadılar Bayramı Día de los Muertos yani Ölüler Günü’nü ifade eder. İngiltere ve Amerika’daki kutlamalardan farklılık göstermesine rağmen kıyafetler ve şeker de buna dahildir. İnsanlar ataları gibi giyinip yüzlerini genellikle parlak süslemelerle süslenmiş kafatası gibi boyarlar. Tekiladan şekerde yapılmış kafataslarına çeşitli ikramlardan oluşan adaklar inşa ederler.
Haiti’de Fed Gede (Atalar Bayramı) ataların mezarları ziyaret edilirken mum ışığında çili romu içilerek kutlanır.
Ziyafet ve geçit törenleri
Asya ülkeleri de Cadılar Bayramını kutlamaktadır. Kutlamaların bir çoğu, orijinal Samhain bayramındaki gibi yiyecek ve mevsimlerle ilişkilidir. Güney Kore’de Chuseok kutlamasında hasat bayramı ve geleneksel bir ziyafet vardır. Üç günlük kutlama bir şükran günü ve aile üyeleriyle vakit geçirip atalara saygı gösterme fırsatıdır.
Çin ve Hong Kong’da Aç Hayalet Bayramı ay takvimine göre yedinci ayın yedinci günü başlayarak tüm ay devam eder. Odak noktası, ölüler için yiyecek ikramıyla yiyecekler, ruhları eğlendirmek için geçit törenleri ve operalardır.
Nepal’deki Gai Jatra kutlamasında ise bir önceki yıl akrabasını kaybedenlerin bir ineğin (veya kolayca ulaşılabilen büyükbaş hayvan lider yokluğunda inek gibi giyinmiş bir erkek çocuğun) arkasında alay halinde katıldıkları bir geçit töreni yapılır. İnek, ölenlerin cennete kolayca geçmelerine yardımcı olur.
İrlanda’da Londonderry’deki Banks of the Foyle ile geçit töreni farklı bir boyuta ulaşmıştır. Avrupa’daki en büyük Cadılar Bayramı geçit töreni yapılır, her yaştan katılımcı trampetler, danslar ve süslü elbiselerle bir hafta boyunca geceleri bu dünya ile öbür dünya arasındaki sınırın incelmesini kutlar.
Dünyada Cadılar Bayramı
Diğer birçok ülke Cadılar Bayramını kendilerine göre kutlarlar. Polonya’da Zaduszki’de (1 Kasım) mezarlara çelenk, fener ve küçük hediyeler bırakarak atalarına kutsal saygılarını sunarlar. Japonya’da Budist Obon kutlamasında aile mezar ziyaretleri ve törensel danslar yapılır. Kamboçya’da 15 gün süren Pchum Ben dini bayramı olağanüstü bir çeşitliliğe sahip aile ziyafetleri yapılır, ölüler için mum yakılır, keşişler cehennemin kapılarının açılmasını ifade eden ilahi şarkılar söylerler ve bufalo yarışları düzenlenir.
Cadılar Bayramınız kutlu olsun!
Sizin aileniz Cadılar Bayramını nasıl kutluyor? Bunu kutsal, dini bir tören olarak mı yoksa bolca şekere boğulma fırsatı olarak mı görüyorsunuz? Geleneklerinizi paylaşmak için bir yorum bırakın!